Zdrowe, prawidłowo rozwijające się dziecko to pragnienie każdego rodzica. Zaspakajając potrzeby dziecka, nie zawsze zdajemy sobie sprawę, w jaki sposób mogą one wpływać na jego zdrowie. Nawyki jakie wynoszą dzieci z domu będą towarzyszyć im przez całe życie. W artykule tym rozważymy wpływ żywienia na zdrowie naszych dzieci.

Nasze spostrzeżenia nie są optymistyczne. Duża grupa rodziców systematycznie podaje dzieciom słodzone napoje, słodycze, chipsy, jedzenie typu fast food. Rodzice tłumaczą, że ich dziecko nic nie chce jeść, a takie produkty na pewno zje bez marudzenia. Ale czy to posłuży zdrowiu dziecka? Częste podawanie takiego pożywienia przyczynia się do nadwagi i otyłości a także wywiera wpływ na zdrowie psychofizyczne dzieci. Przy nieprawidłowej diecie mogą występować: zaburzenia koncentracji, odporności, wzrost agresji, pogorszenie zdolności uczenia się i w przyszłości zagrożenia chorobami cywilizacyjnymi takimi jak: próchnica, cukrzyca, nadciśnienie, choroby układu krążenia, i inne.

Do najczęstszych błędów żywieniowych dzieci należy: nadmierne spożycie cukru, soli, tłuszczu i mała ilość dostarczanego w pożywieniu wapnia.  Na podstawie prowadzonych badań ustalono iż 80 % dzieci w wieku do lat 6 za dużo spożywa cukru. Dzieci podjadają słodycze gdy odczuwają głód zwłaszcza przed  posiłkami. Powoduje to sytość i niechęć do spożywania głównych posiłków, niechęć do owoców i warzyw. Zamiast wartościowych składników odżywczych otrzymują puste kalorie pochodzące ze słodyczy i niezdrowe tłuszcze nasycone wchodzące w skład ciastek. Czym więc zastąpić chęć do podjadania słodyczy? Zamiast słodyczy możemy podać dziecku owoce surowe lub suszone, orzechy, pestki słonecznika i dyni,  herbatki owocowe bez cukru i wodę niegazowaną.

Duże spożycie soli wśród dzieci wynika ze spożywania potraw przyprawionych według preferencji smakowych dorosłych czy produktów przetworzonych (wędlina, gotowe produkowane dania). Duże spożycie soli nadmiernie obciąża nerki, może prowadzić do zwiększonej demineralizacji kości, ponieważ powoduje zwiększenie wydalania wapnia z organizmu oraz przyczynia się do rozwoju wielu chorób w wieku dorosłym. Zamiast soli proponuje się dodawanie do potraw ziół i przypraw, które regulują trawienie i podkreślają smak potrawy.

Dziecko w wieku przedszkolnym intensywnie wzrasta i rozwija się. Podając mu potrawy musimy zadbać o dostarczanie odpowiedniej ilości wapnia. Jest on podstawowym składnikiem kości i zębów. Dzieci w wieku przedszkolnym powinny otrzymywać 2-3 szklanki mleka dziennie, które można zastąpić jogurtem, kefirem, maślanką, twarogiem czy jarmużem -100 g jarmużu zawiera 150 mg wapnia (więcej niż taka sama ilości mleka krowiego).

Częstym błędem popełnianym przez dorosłych jest traktowanie jedzenia w kategorii nagrody i kary oraz zmuszanie dziecka do jedzenia. Takie postępowanie może zaburzyć mechanizmy samokontroli łaknienia. Najnowsze zalecenia dotyczące żywienia oraz kształtowania nawyków żywieniowych mówią: „Rodzice i opiekunowie decydują o tym, co dziecko je, natomiast dziecko decyduje samo o tym, czy i ile zje.” (Instytut Matki i Dziecka we współpracy z Fundacją NUTRICIA).

W Polsce z roku na rok przybywa dzieci z nadwagą i otyłością. Polskie dzieci należą do najszybciej tyjących w całej Europie. 22,3% uczniów szkół podstawowych i gimnazjów ma nadwagę lub otyłość (najnowsze dane badań Instytutu Żywności i Żywienia IŻŻ). Z raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że w ciągu ostatnich 20 lat w Polsce trzykrotnie wzrosła liczba dzieci z nadwagą.

W trosce o utrwalanie zdrowych nawyków żywieniowych u dzieci minister zdrowia podpisał 26 sierpnia 2015 roku rozporządzenie w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełnić środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach. (http://www.mz.gov.pl/aktualnosci/od-1-wrzesnia-tylko-zdrowe-jedzenie-w-sklepikach-szkolnych).

Zachęcamy rodziców do wsparcia wprowadzonych w przedszkolu zmian w żywieniu dzieci. Wspólnie zatroszczmy się o zdrowie dzieci. Prosimy o śledzenie przedszkolnego jadłospisu i stron internetowych, na których  zamieszczane są przykłady zdrowych i prostych dań, które będą znacznie lepszym wyborem niż słodycze czy niezdrowe przekąski. Zachęcamy również do ograniczenia w domu cukru i soli a wprowadzenie wody mineralnej, niesłodzonych kompotów, ziół i przypraw. Gdy rodzice pozytywnie będą odnosić się do zmian żywieniowych, dzieci łatwiej je zaakceptują.

Autor:

mgr Bożena Glimos